Aan het woord is SBG-directeur Erny van Axel. Zijn Bijbelgenootschap werkt hecht samen met het NBG, en dat is belangrijk, want de helft van de Surinamers woont in Nederland. ‘Dus als wij een vraag krijgen van Surinamers uit Nederland, spelen we die door naar het NBG. Vaak willen ze de Sranantongo Bijbel hebben, die verkrijgbaar is bij het NBG.’
Zeven dagen varen
Suriname heeft sinds de staatsgreep van 1980 een instabiele politieke situatie. Het SBG werkt ook voor buurland Guyana en heeft te maken met diverse talen, culturen en uitdagingen. Van Axel: ‘Neem alleen al de afstanden. Naar het meest zuidelijke Kwamalasamutu kun je alleen per vliegtuig, of in een bootje. Dat duurt zeven dagen en je moet langs gevaarlijke stroomversnellingen. We willen het hele land bereiken, maar moeten ons soms beperken tot bepaalde regio’s.’
Jongerenproject Kids at Risk
‘Op welk project ben je het meest trots?’ vraag ik Van Axel. ‘Ah… we hebben zoveel mooie projecten… Laat ik het project Kids at risk noemen, voor kinderen op basis- en middelbare scholen. Kinderen en jongeren zijn onze speciale doelgroep. Als we hen bereiken met Gods Woord en als dat hen blijft boeien, bereiken we een nieuwe generatie. Kids at risk helpt kinderen die tussen wal en schip vallen. Ze dreigen vast te lopen op school vanwege grote problemen thuis. Vaak komen ze uit een eenoudergezin of wonen ze in een achterstandswijk. Als ze geen begeleiding krijgen, is de kans groot dat ze in de criminaliteit belanden’, aldus Van Axel. ‘Die begeleiding bieden we met dit project. We maken hen ervan bewust dat ze de vicieuze cirkel van armoede, sociale problemen en criminaliteit kunnen doorbreken als ze hun school afmaken.
Vrijwilligers uit allerlei kerken bezoeken de kinderen thuis en geven hun een schooltas met schoolspullen. Hun ouders hebben daar meestal geen geld voor. Op school organiseren we een ‘day of celebration’, met zang en dans. En dan krijgen ze hun eigen kinder- of tienerbijbel. De school zorgt voor de extra begeleiding en rapporteert aan ons hoe het gaat.’ Ook in het middelbaar onderwijs krijgen kinderen extra begeleiding. Daarvoor zorgen Jesus Students, studenten van een interkerkelijke christelijke organisatie. Samen met een docent hebben zij elke week contact met ‘hun’ kinderen. Het project Kids at risk liep zeven jaar en kreeg steun van het NBG.
Kleine gift, grote impact
Het project had aantoonbaar effect. Van Axel: ‘Meer dan negentig procent van de kinderen ging door naar de volgende klas of naar vervolgonderwijs. Ik zal nooit vergeten wat ik in Kwamalasamutu meemaakte. Ook daar, helemaal in het zuiden, deelden we schooltassen en Bijbels uit. Het mooiste wat je zag waren de gezichten van de kinderen! Je zag de ogen glinsteren van blijdschap. Een jongen zei tegen me: ”Sang now mi kis mi egi tas!” (Eindelijk heb ik nu mijn eigen schooltas). Hij had eerder een schooltas die van zijn broer of zus was geweest. Toen voelde ik hoeveel zo’n klein cadeau betekent.’
Helaas is het project voorlopig stopgezet omdat er geen fondsen meer voor kwamen. Het SBG zoekt naar een fonds of grote sponsor zodat een doorstart mogelijk wordt.
Wat betekende de steun van de leden en donateurs van het NBG aan dit project? ‘Wie vijf of tien euro geeft, beseft vaak niet hoeveel zijn gift teweegbrengt. Jouw bijdrage gaat vele kilometers de binnenlanden van Suriname in! Misschien is het voor jou een kleine gift, maar die heeft grote impact in het leven van iemand anders, zoals die jongen uit Kwamalasamutu. Daarom wil ik iedereen bedanken die iets gaf. Ook voor het vertrouwen dat daaruit blijkt.’
Slavernijverleden
Nederland herdenkt dit jaar dat 150 jaar geleden de slavernij in Suriname en de Antillen werd afgeschaft. Naar aanleiding daarvan brachten enkele Nederlandse kerkleiders onlangs een werkbezoek aan Suriname. Ze volgden onder andere de ‘Boni trail’, de ‘route van Boni’, een man die in de 18e eeuw uit de slavernij ontsnapte en in opstand kwam. Je loopt door het bos waar Boni opgepakt werd, je staat te koop op een slavenmarkt, er wordt naar je gekeken, je wordt verkocht en ‘gebrandmerkt’ (met een stempel), want je ben niet meer jezelf maar van iemand anders. Van Axel: ‘Aan het eind van het werkbezoek zaten de deelnemers in een kring om indrukken te delen. En wat bleek? Het bezoek aan historische plaatsen zoals deze maakte dat ze beter konden invoelen wat slavernij betekende en wat de effecten ervan zijn. Toen wist ik dat het kwartje gevallen was.’
Invloed op de samenleving
Het SBG speelt in het Suriname van nu een verbindende en opbouwende rol. ‘We werken met alle kerken samen, bijvoorbeeld bij vertaalprojecten’, zegt Van Axel. ‘Ook de overheid waardeert ons als partner. Samen met Justitie werken we met de Bijbel in gevangenissen. Ik ken ex-gevangenen die ooit in de cel een Bijbel kregen en nu zelf voorganger zijn en een gemeente leiden. Dat is goed voor de samenleving.’
Suriname heeft volgens Van Axel net als elk land goed bestuur en ontwikkeling nodig, maar ook de Bijbel. ‘Bij alles wat je koopt, krijg je een handleiding. De Bijbel, Gods woord, is de handleiding voor het leven. Hij geeft je van je geboorte tot je dood alle antwoorden op je vraag: hoe te leven.’
Interview: Peter Siebe
De Bijbeltekst die Erny van Axel het meest inspireert is Psalm 91:1-2. Waarom, legt hij uit in dit filmpje: