Roemer Voorwinden, Wim Otte en Matthijs de Jong trekken lessen uit hun ervaringen met AI-vertaaltool Claude tijdens hun vertaalwerk. Hun belangrijkste conclusie is: ‘Claude is (…) zeer geschikt als assistent, maar de menselijke vertaler moet de regie houden.’
Herwaardering van de apocriefe boeken
Meestal wordt de Bijbel gezien als een eenheid van 66 boeken. Andere boeken, de deuterocanonieke, worden in sommige tradities wel tot de Bijbel gerekend, in andere niet. MAW belicht de positie van deze boeken. Sam Janse schrijft over de waardering voor deze boeken in protestantse Bijbelvertalingen. Hij pleit voor een herbronning, want ‘Zowel in de lutherse als in de vroeg-calvinistische traditie werden ze hoog gewaardeerd’, en dat was omdat ‘de Bijbel niet alleen een arsenaal voor de dogmatiek is, maar door zijn verhalen, liederen en spreuken mensen kan bemoedigen en inspireren.’
Apocriefe parels in de kerkmuziek
Hanna Rijken belicht in haar artikel enkele van de negen liederen uit het Liedboek die ontleend zijn aan de apocriefe boeken. Rijken: ‘Een bekend voorbeeld is Dank, dank nu allen God, een vertaling van het Duitse lied Nun danket alle Gott. Martin Rinckart schreef het lied in 1630 (…) met een tekst gebaseerd op het deuterocanonieke geschrift Sirach.’
Canonvorming, het hiernamaals en vrouwen als voorbeeld
MAW bevat verder een artikel van Wim de Ruyter over de geboorte van de moderne Bijbel als vastomlijnd boek. Klaas Spronk laat zien dat bepaalde voorstellingen over hemel en hel vooral leunen op deuterocanonieke teksten. De lichamelijke opstanding uit de dood, bijvoorbeeld, stamt uit 2 Makkabeeën 7. Anne-Mareike Schol-Wetter beschrijft waarom vrouwen als Judit, Susanna en Ester een prominente rol spelen in de deuterocanonieke boeken. En in de rubriek ‘Woord en weerwoord’ geven Pieter Lalleman en Michael Bakker elk hun antwoord op de vraag welke boeken wel en niet in de canon horen. MAW sluit af met een artikel van Bob Becking en James More dat een vertaalprobleem in Ezra 4 oplost.
Een PDF van dit nummer van Met Andere Woorden is hier in te zien.